Bolvadinin Sitesine Hoş Geldiniz
  Bolvadin - Kasabalar
 

Özburun Kasabası

Bolvadin'in kuzeyinde, Bolvadin'e 15 km. uzaklıktadır. 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 4948'dir. Bahçelievler, Çaybaşı, Ulucami, Üsküdar ve Şehirönü olmak üzere 5 mahallesi vardır. Kasabada 1 ilköğretim okulu, 1 Kur'an Kursu, yer almaktadır. Belediye teşkilatı 1960 yılından sonra kurulmuştur. Yüksek kalorili kömür üretilen ocaklar vardır.

Antik Kral Yolu'nun üzerinde olan Özburun'un tarihi eskidir. Frikya, Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerine ait bol mimari malzeme vardır. Özburun Belediyesi'nin bahçesinde bulunan Aslan Başlı Oturma Taşları, Helenistik Devre ait antik nekrapol yeri olan "Kepez" mevkisinden getirilmiştir. Ulucami Mahallesindeki kilise kalıntısından çıkarılan Haçlı Sunak Taşı, erken Bizans devrine aittir.

Buraya yerleşen ilk Türk boyu Avşar Yörükleridir. 11. asrın sonlarında "Avşar" mevkisine yerleşmişlerdir. Sonra şimdiki yerlerine taşınmışlardır. Burada Roma devrine ait mezar taşları vardır.

Bölge, İslami dönemde daha da gelişmiştir. Doğuya yapılan seferlerde hep bu yol kullanılmıştır. Yavuz Sultan Selim, Kanuni Sultan Süleyman ve Sultan IV. Murat'ın sefernamelerinde, Özburun'un ismi geçer. Bu devre ait tahrir defterlerinde büyük bir merkez olduğu görülmektedir.

 

Kemerkaya Kasabası

Bolvadin'in kuzey tarafında, Bolvadin-Emirdağ yolunun 20. kilometresindedir. 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 4997'dir. Bolvadin'in en gelişmiş kasabalarındandır.

Kemerkaya Kasabası 1965 yılından önce eski mevkisinde iken Aşağı Mahalle, Orta Mahalle, Yukarı Mahalle olmak üzere 3 mahallesi vardı. 1965 yılında şimdiki yerine taşındıktan sonra; merkezde Hürriyet, Yaka, Savaş, Zafer olmak üzere 4 mahallesi, merkez dışında, mezra seviyesinde Yeni, (Ovacık, Sorgun, Yedi Kapı'yı içine alır) Yapraklı ve Avdan olmak üzere 3, toplamda 7 mahallesi vardır. Belediye teşkilatı 1960 yılından sonra kurulmuştur.

Kemerkaya'da 1 İlköğretim okulu, 1 lise, 1 Kur'an kursu, 1 halk eğitim kursu, 2 cami bulunur. Pazar günleri "Pazar" kurulur.

Kemerkaya Kasabası Bolvadin'in en eski yerleşim merkezlerindendir. Arkaik devri yaşamıştır. Roma Devrinde "Appola" ismi ile anılan bir köydür. Yapraklı mezrasında bulunan mezar taşlarında M.Ö. 401 yılında Persler tarafından yıkılan "Kayster Pedion" şehrinden gelip, buralara saklandıkları yazılıdır. Kasabanın doğusunda, püskürük kütle üzerinde kurulmuş, büyük bir kale vardır. Kale üzerindeki su sarnıçları, değirmen, fırın ve bina kalıntıları mevcuttur. Kasabanın doğusundaki "Seyfi Kalesi" ve "Keçili Kale" de Roma Devrine aittir. Bu kalelerde yer yer Arkaik Devir izlerine rastlanmıştır. Kasabadaki Muhterem Seçen'in evinin duvarındaki kitabe, Savaş Camisindeki sütun altlığı, binaların temellerindeki mimari parçalar, kuzeydoğu tarafındaki tepenin yamacında bulunan yüzlerce kaya mezarı Roma Devrine aittir.

Yine bu devirde yapılan "Yedikapı Mağaraları" 3 katlıdır:
1. Kat: Kuzey tarafındaki tünelden girilir, kasabanın içine doğru gider.
2. Kat: Yedikapının batı tarafındaki tünelden girilir. İçinde odalar vardır. Burası Yapraklı Mahallesindeki kuyunun içine çıkar.
3. Kat: Mevkiye ismini veren Yedikapıdan girilir. İki büyük salondan büyük odalara geçilir. Salonun biri yıkılmıştır. Kasabanın Belediye Başkanının gayretleri ile Afyon Müze Müdürlüğü tarafından 1998 yılında toprak temizleme çalışmaları yapılarak odalar ortaya çıkarılmıştır.

 

Dişli Kasabası
Bolvadin'in en büyük ve en yakın kasabasıdır. Bolvadin-Emirdağ yolu üzerinde, Bolvadin'e 9 km. uzaklıkta olup 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 8001'dir. Çaybaşı, Köprübaşı, Malazgirt, Okul, Yavuzselim, Yukarı, Yunus Emre, Şeyh Şamil, Mevlana ve Fatih olmak üzere 10 mahallesi vardır. 1954 yılında belediye kurulmuştur. 2 İlköğretim okulu, 1 lisesi, 1 Kur'an Kursu, 4 camisi vardır.

Dişli, eski bir yerleşim merkezidir. Kasabanın etrafındaki höyüklerde bulunan malzemeler, buranın Anadolu'daki bütün devirleri yaşadığını gösterir. Kral yolu üzerinde olması, kısa zamanda gelişmesini ve Roma ve Bizans devirlerinde gelişerek büyük bir yerleşim merkezi olmasını sağlamıştır. Etrafında 10'dan fazla antik köy kalıntısı vardır. Buralardan çıkarılan mimari malzemeler cami, çeşme, köprü gibi yapılarda kullanılmıştır. Durumunu İslami Dönemde de devam ettirmiştir. Yavuz Sultan Selim Han 1514 yılında Çaldıran Seferinde buradan geçmiştir. Kanuni Sultan Süleyman Devrinde önemli bir yerleşim merkezidir. Halkın büyük kısmı "Selçuklu Yörük Aşiretindendir". Türkmen olanlar Bolvadin ve Emirdağ ilçelerinden gelenlerdir. 16. asırda meydana gelen Celali İsyanlarında etrafındaki köyler dağılmış büyük bir kısmı Dişli Kasabası'na göçmüştür. Çevredeki metruk köylerden göçenler:

1. BEREKET KÖY
Dişli-Yörükkaracaören arasındadır. Celali İsyanlarında dağılmış, halkının büyük bir kısmı Dişli'ye göçmüştür. Köyün son mütesellimi Çağşırlıoğlu Osman Bey'dir.

2. BOZOK (BOZUK) KÖYÜ
Erkmen Hisar ile Dişli Kasabası arasındadır. Metruk köyün çeşmesi ve mezarlığı güzümüze kadar gelmiştir. Büyük bir Selçuklu köyüdür. İki büyük mahallesi vardır. İlyas Bey'in torunlarından Süleyman, Dişli Çarşı Camisini, Mustafa ise medreseyi yaptırıp vakıflarını kurmuştur. İlyas Bey'in hörgüçlü mezar taşı "Bozuk mezarlığındadır". Halk yanındaki çalılara bez bağlayıp adak dilerler. Halkının tamamı Dişli kasabasına göçmüştür.

3. PAŞAKÖY
Bolvadin'in yetiştirdiği ünlü valilerden Şehit Küçük Ahmet Paşa'nın (Ö. 1636) küçük oğlu Osman Paşa'ya tımar olarak verilmiştir. 19. asır başlarında dağılmıştır. İki çeşmesi ve mezarlığı günümüze kadar gelmiştir.

 

Büyükkarabağ Kasabası

Bolvadin'in doğu tarafında Emirdağlarının eteklerine kurulmuştur. Bolvadin'e 20 km. uzaklıktadır. 2000 yılı nüfus sayımına göre nüfusu 3657'dir. Dışarıya göç vermektedir. Başlıca göç ettiği yerler Denizli, Aydın, İzmir, Manisa ve Eskişehir'dir. Göçün nedeni toprakların verimsizliği ve işsizliktir.

Büyükkarabağ Kasabasında, Atatürk, Fevzi Çakmak, Hacı Bekir ve Karşıyaka isimli dört mahalle vardır. Kasabada 1 ilköğretim okulu, kütüphane ve 1 cami vardır. 1980 yılından sonra belediye kurulmuştur.

Kasabanın olduğu yerde, Roma Devri'nin ünlü şehirlerinden "Julia" şehri vardır. Bu şehir para basmış önemli kültür ve ticaret merkezlerinden birisidir. Ünlü tarihçi W. Ramsay bu şehrin Polybotum (Bolvadin) ile Pissia (Piribeyli) arasındaki yol üzerinde olduğunu söyler. Bizanslılar zamanında şehir küçülmüş, dağılmıştır. 6 km. çapında olan şehrin, bina temelleri halen mevcuttur.

Karabağlı Aşiretinin 1712 yılındaki iskanına kadar boş kalan kasaba, konar göçer aşiretlerin geçici konak yeri olmuştur. Kaleden Eber Gölü'ne kadar sık ormanlıkla çevrili olsa da bu ormanlar 1900 yılı başlarına kadar yaşamış, zamanla kasaba halkı tarafından kesilerek, yakacak olarak kullanılarak yok edilmiştir. Bugün kasaba ve çevresinde bir tek ağaç yoktur. Erozyon ve verimsizlik hat safhadadır.

Kasaba halkı, Bozulus Türkmen Aşiretinin, Karabağ Boyundandır. 10. asrın sonlarında Hazar Denizi'nin doğusundaki Mangışlak bölgesinden çıkarak Ön Asya'ya gelmişler, uzun yıllar Erzurum-Musul arasındaki bölgede yaylak-kışlak hayatı yaşamışlardır. Sonra Eyyubiler Devleti'ni kurdular. Bu devletin hükümdarı Selahaddin Eyyubi Karabağ Türkmen Aşiretindendir. Bu devletin yıkılmasından sonra aşiret, Arap Aşiretlerinin baskısı altında kalmıştır. Bu nedenle aşiretin bir kısmı Kafkasya'ya kaçmış; "Erran" bölgesine yerleşmiş, kalanlar Diyarbakır-Musul arasındaki bölgelere yerleşmişlerdir. Günümüzde, Kuzey Irak'taki Türkler ile Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yaşayanlar Bozulus Türkmen Aşiretindendir. Kürt köylerinin yoğun olduğu bölgelerde yaşayanlar, zamanla dillerini kaybetmiş, Kürtçe konuşmaya başlamışlardır ancak adetlerini ve törelerini kaybetmemişlerdir.

Erran Bölgesine yerleşen aşiret bir süre sonra "Karabağlı" ismi ile anılmaya başladı, bölgenin ismi de "Karabağ" oldu. 16. asrın sonlarında burası Osmanlı topraklarına katıldı. Buradaki Karabağlı Aşireti, büyük gruplar halinde Anadolu'ya, İran'a göç etti. Kalanlar; bugünkü "Dağlık Karabağ" halkını oluşturur. Ege Bölgesinde Aydın, Manisa, Balıkesir yörelerinde yoğun olarak bulundular. Burada yaylak-kışlak hayatı yaşadılar. 1691 İskan Kanunu gereğince Bolvadin, Kütahya ve Eskişehir'e bağlı köylerdeki ören yerlere iskan oldular. Aşiretin, Bolvadin'e yerleşmesi 1712 yılında tamamlandı. İskan olayını Bolvadin'in yetiştirdiği ünlü valilerden Mehmet Şatır Paşa ve oğlu Seyid Ahmet Paşa gerçekleştirdi. Aşiret, o günkü Bolvadin sınırları içinde 28 köy kurmuştur. Bu köylerin en büyüğü ve beyköyü "Büyükkarabağ Kasabasıdır". İlk iskan oldukları yer kale ve civarıdır.

 
   
 
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol